Refluks żołądkowo-przełykowy to dolegliwość, która kojarzy się głównie z pieczeniem w przełyku czy nieprzyjemnym uczuciem cofania się treści pokarmowej. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę, że jego skutki mogą być widoczne również… w jamie ustnej. Kwaśna treść żołądkowa, która regularnie przedostaje się do przełyku, a czasem aż do jamy ustnej, ma ogromny wpływ na szkliwo zębów i zdrowie całej jamy ustnej.
Jak refluks wpływa na zęby?
Kwas żołądkowy ma bardzo niskie pH, znacznie niższe niż napoje gazowane czy kwaśne soki. Kontakt z tak silnie kwaśnym środowiskiem prowadzi do stopniowej erozji szkliwa, czyli zewnętrznej warstwy zęba, która na co dzień chroni go przed urazami i bakteriami. Z czasem zęby stają się cieńsze, bardziej wrażliwe na temperaturę, a także podatniejsze na przebarwienia i próchnicę.
Objawy, które mogą sugerować problem
Z perspektywy stomatologa refluks nie zawsze daje oczywiste sygnały. Często objawia się nadwrażliwością zębów na zimno, ciepło czy słodkie potrawy, a także charakterystycznym wygładzeniem i zmatowieniem powierzchni szkliwa. Zdarza się, że u pacjentów pojawiają się częstsze ubytki, mimo że dbają o higienę jamy ustnej, albo towarzyszy im uczucie suchości, szczególnie w nocy, kiedy refluks łączy się z oddychaniem przez usta. Niekiedy dodatkowym sygnałem jest także nieprzyjemny zapach z ust, który nie wynika z próchnicy czy chorób dziąseł, ale właśnie z cofającej się treści żołądkowej.
Dlaczego to takie ważne?
Uszkodzenia szkliwa spowodowane przez refluks są nieodwracalne: szkliwo nie odbudowuje się samo. Dlatego wczesne rozpoznanie problemu ma ogromne znaczenie. Im szybciej pacjent trafi zarówno do gastroenterologa, jak i do dentysty, tym łatwiej ochronić zęby przed dalszym niszczeniem. Leczenie refluksu to nie tylko ulga dla układu pokarmowego, ale też inwestycja w zdrowie jamy ustnej.
Jak chronić zęby przy refluksie?
- Regularne kontrole stomatologiczne: dentysta może wcześnie wykryć ślady erozji szkliwa.
- Odpowiednia higiena: szczotkowanie miękką szczoteczką i pastą z fluorem, ale nie bezpośrednio po epizodzie refluksu (warto odczekać przynajmniej 30 minut, by nie ścierać dodatkowo nadwrażliwego szkliwa).
- Płukanie jamy ustnej wodą: po nocnym czy dziennym cofnięciu treści żołądkowej najlepiej wypłukać usta zwykłą wodą.
- Unikanie kwaśnych i gazowanych napojów: mogą nasilać zarówno refluks, jak i erozję szkliwa.
- Dieta i styl życia: mniejsze posiłki, unikanie późnego jedzenia i rezygnacja z papierosów zmniejszają częstotliwość objawów refluksu.
Rola dentysty w opiece nad pacjentem z refluksem
W gabinecie Vita-Smile regularnie spotykamy pacjentów, którzy trafiają do nas z nadwrażliwością czy ubytkami, a prawdziwą przyczyną okazuje się refluks. Odpowiednia diagnostyka, współpraca z lekarzem gastroenterologiem oraz wdrożenie zabiegów wzmacniających szkliwo (np. fluoryzacji) pozwalają znacznie poprawić komfort życia i zatrzymać proces niszczenia zębów.